Ukryta w zielonym sercu Wolińskiego Parku Narodowego, zaledwie 1,5 kilometra od centrum Międzyzdrojów, znajduje się Zagroda Pokazowa Żubrów – jedno z najbardziej wyjątkowych miejsc na mapie wyspy Wolin. Na 28 hektarach leśnego terenu można tu spotkać nie tylko majestatyczne żubry, ale również bieliki, dziki, sarny i jelenie. Te potężne zwierzęta tworzą niezwykłą rodzinę, będącą częścią programu ochrony gatunku. Spacer alejkami zagrody to podróż w świat dzikiej przyrody, gdzie można z bliska obserwować życie największych ssaków lądowych Europy.
Historia Zagrody Pokazowej Żubrów w Międzyzdrojach
Zagroda Pokazowa Żubrów rozpoczęła swoją działalność w 1976 roku jako odpowiedź na potrzebę ochrony i restytucji żubrów w Polsce. Powstanie zagrody na terenie Wolińskiego Parku Narodowego nie było przypadkowe — wiązało się z szerszym programem odbudowy populacji żubrów, które na początku XX wieku znalazły się na skraju wyginięcia.
Utworzenie zagrody miało szczególne znaczenie w kontekście historycznym. Warto przypomnieć, że ostatni żubr żyjący na wolności w swojej naturalnej ostoi – Puszczy Białowieskiej – zginął w 1919 roku. Do tego dramatycznego wydarzenia przyczyniła się głównie I wojna światowa, podczas której nasilone działania wojenne i kłusownictwo doprowadziły niemal do całkowitej zagłady gatunku.
Program restytucji żubra, w który wpisuje się powstanie zagrody w Międzyzdrojach, rozpoczął się od zaledwie 12 ocalałych osobników, które przetrwały w ogrodach zoologicznych i zwierzyńcach Europy. To właśnie od tych nielicznych przedstawicieli gatunku rozpoczęto żmudną pracę nad odbudową populacji, tworząc kolejne ośrodki hodowlane, wśród których zagroda na Wolinie zajęła ważne miejsce.
Dziś zagroda, będąca jedną z głównych atrakcji Międzyzdrojów, pełni nie tylko funkcję hodowlaną, ale również edukacyjną i naukową. Jest jednym z kluczowych ośrodków w kraju, gdzie prowadzi się profesjonalną hodowlę zachowawczą tego największego europejskiego ssaka lądowego. Wszystkie żyjące tu zwierzęta są zapisywane w Księdze Rodowodowej Żubrów, co pozwala na staranne dokumentowanie linii genetycznych i planowanie dalszej hodowli.
Zwierzęta w Zagrodzie Pokazowej Żubrów
Na obszarze 28 hektarów znajdują się wybiegi dla różnych gatunków zwierząt. Głównym celem tego miejsca jest hodowla żubrów, ale można tu zobaczyć także inne dzikie zwierzęta charakterystyczne dla polskich lasów. Wszystkie mają przestronne zagrody, naśladujące ich naturalne środowisko, a nad ich zdrowiem czuwa zespół weterynarzy i opiekunów.
Żubry – główni mieszkańcy
W Zagrodzie Pokazowej Żubrów w Międzyzdrojach można podziwiać majestatyczne żubry nizinne, które są głównymi mieszkańcami tego wyjątkowego miejsca. Wszystkie tutejsze osobniki są szczegółowo rejestrowane w Księdze Rodowodowej Żubrów, a ich imiona rozpoczynają się charakterystyczną sylabą „PO” – nawiązującą do nazwy naszego kraju (POLAND). Taki system nazewnictwa pozwala łatwo zidentyfikować pochodzenie każdego osobnika.
Obecnie w zagrodzie przebywa pięć żubrów: Poznaniak II, Polikosia, Posawa, Pozowa oraz Polanin II. Populacja nie jest jednak stała — liczba mieszkańców na przestrzeni lat wahała się od 5 do 12 osobników. Co roku na świat przychodzi średnio jedno lub dwa cielęta, powiększając wolińską rodzinę żubrów.
Dla zachowania zdrowia stada prowadzona jest regularna wymiana osobników z innymi ośrodkami hodowlanymi. Ten proces, nazywany relokacją, ma ogromne znaczenie dla przyszłości gatunku – zapobiega chowowi wsobnemu, czyli zbyt bliskiemu pokrewieństwu między żubrami, które mogłoby prowadzić do problemów genetycznych w kolejnych pokoleniach.
Inne zwierzęta pod opieką zagrody
Choć żubry są głównymi mieszkańcami, zagroda daje schronienie również innym zwierzętom. Znajdują tu dom osobniki, które z różnych powodów nie mogą funkcjonować w naturalnym środowisku – czy to z powodu przebytych chorób, czy wczesnego kontaktu z człowiekiem. Obecnie można tu spotkać:
- Dziki, w tym lochy Zośka i Florka
- Bieliki: samicę Bogusię i samca Juranda II
- Jelenie: łanię Maję i byka Filipa
- Sarnę – kozła Maksa
Wszystkie zwierzęta w Zagrodzie Pokazowej Żubrów otrzymują profesjonalną opiekę, pozostając pod stałym nadzorem weterynaryjnym. To sprawia, że mimo niemożności powrotu do naturalnego środowiska, mają zapewnione godne i bezpieczne warunki życia.
Infrastruktura i udogodnienia
Zagroda Pokazowa Żubrów rozciąga się na obszarze 28 hektarów, z czego aż 20 hektarów stanowi przestronny wybieg dla żubrów. Tak rozległy teren pozwala zwierzętom na swobodne przemieszczanie się i zachowania zbliżone do naturalnych. Dodatkowo wydzielono obszar 0,5 hektara na strefę kwarantanny, gdzie trafiają nowo przybyłe osobniki oraz zwierzęta wymagające czasowej izolacji.
Dla wygody zwiedzających wzdłuż ogrodzenia zagrody powstały specjalne podesty widokowe, z których można bezpiecznie obserwować majestatyczne żubry i inne zwierzęta. Szczególną uwagę poświęcono dostępności obiektu – wszystkie platformy obserwacyjne wyposażono w podjazdy dla osób z niepełnosprawnościami, dzięki czemu każdy może podziwiać mieszkańców zagrody z dogodnej perspektywy.
Z myślą o wygodzie zwiedzających, Zagroda Pokazowa Żubrów na wyspie Wolin dysponuje wieloma udogodnieniami. Można odpocząć na ławkach i przy stołach ustawionych w cieniu wiaty, która chroni przed słońcem i deszczem. Do dyspozycji odwiedzających są również bezpłatne toalety. Wejścia do zagrody strzeże charakterystyczna, ozdobna brama, która stała się jednym z rozpoznawalnych elementów tego wyjątkowego miejsca. Zarówno przed wejściem, jak i za bramą zagrody znajdują się stojaki rowerowe.
Jak dotrzeć do Zagrody Pokazowej Żubrów na wyspie Wolin?
Z centrum Międzyzdrojów do zagrody można dotrzeć trzema dobrze oznakowanymi szlakami turystycznymi. Najprostsza i najkrótsza trasa prowadzi zielonym szlakiem turystycznym, który zaczyna się przy końcu ulicy Leśnej – spacer zajmuje około 30 minut, a dystans to zaledwie 1,5 kilometra. Druga opcja to czarny szlak turystyczny, prowadzący przez malowniczą aleję Gwiazd i Kawczą Górę – ta trasa liczy 4,7 kilometra.
Turyści zmotoryzowani mogą skorzystać z parkingu Kwasowo, zlokalizowanego przy wyjeździe z Międzyzdrojów w kierunku Wisełki. Stąd do zagrody prowadzi czarny szlak o długości 1,7 kilometra. Trasa jest dobrze oznakowana tablicami informacyjnymi, które dodatkowo wzbogacają spacer o ciekawostki dotyczące tutejszej przyrody. Wielu turystów decyduje się też na dojazd rowerem.
Informacje praktyczne dla zwiedzających
Zagroda żubrów w Międzyzdrojach cieszy się ogromną popularnością wśród turystów – rocznie odwiedza ją ponad 160 tysięcy osób. Jest to jedna z głównych atrakcji Wolińskiego Parku Narodowego, szczególnie popularna wśród rodzin z dziećmi. Aby w pełni cieszyć się wizytą, warto zaplanować ją w godzinach porannych lub późnopopołudniowych, kiedy zwierzęta są najbardziej aktywne.
Obiekt jest czynny przez cały rok, jednak godziny otwarcia Zagrody Pokazowej Żubrów różnią się w zależności od sezonu. Wstęp na teren zagrody jest płatny, a bilety można nabyć bezpośrednio przed wejściem lun na stronie internetowej Wolińskiego Parku Narodowego. Z myślą o grupach zorganizowanych istnieje możliwość wcześniejszej rezerwacji wizyty i skorzystania z usług przewodnika, który opowie o historii zagrody i jej mieszkańcach.
Polecam zabranie ze sobą aparatu fotograficznego, gdyż specjalnie zaprojektowane punkty widokowe umożliwiają wykonanie wyjątkowych zdjęć żubrów i innych zwierząt w ich naturalnym środowisku. Przy planowaniu wizyty warto pamiętać o odpowiednim obuwiu, gdyż ścieżki prowadzące do zagrody wiodą przez leśny teren.
Moje wrażenia z odwiedzin Zagrody Pokazowej Żubrów
Miałem okazję odwiedzić Zagrodę Pokazową Żubrów w Międzyzdrojach kilkukrotnie, za każdym razem w towarzystwie innych osób. Niezależnie od towarzystwa, reakcja zawsze była podobna — wszyscy byli pod wrażeniem tego miejsca. Możliwość zobaczenia żubrów z tak bliskiej odległości to naprawdę niezwykłe doświadczenie, szczególnie gdy uświadomimy sobie, że mówimy o największych lądowych ssakach Europy.
Główni mieszkańcy zagrody, czyli żubry, są zazwyczaj dobrze widoczne z pomostów obserwacyjnych. Jednak trzeba się liczyć z tym, że pozostałe zwierzęta nie zawsze chcą się pokazać zwiedzającym. Czasami trudniej jest wypatrzeć bieliki czy sarny, które potrafią ukryć się w zaroślach lub przebywają w bardziej oddalonych częściach swoich wybiegów. Jest to jednak całkowicie naturalne — w końcu zwierzęta powinny czuć się swobodnie w swoim środowisku i nie mają obowiązku pozowania do zdjęć. Warto wspierać takie miejsca jak Zagroda Pokazowa Żubrów na wyspie Wolin, ponieważ pełnią one nie tylko funkcję turystyczną, ale przede wszystkim przyczyniają się do ochrony zagrożonych gatunków, więc warto to docenić.
Zagroda Pokazowa Żubrów to bez wątpienia jedna z najciekawszych atrakcji wyspy Wolin, którą koniecznie trzeba odwiedzić będąc w okolicy. Niezależnie czy przyjeżdżamy tu na dłuższy urlop czy jednodniową wycieczkę, warto zarezerwować czas na spotkanie z żubrami. To miejsce idealne zarówno dla rodzin z dziećmi, jak i dla miłośników przyrody w każdym wieku. Spacer leśnymi ścieżkami do zagrody, a następnie obserwacja tych majestatycznych zwierząt to doświadczenie, które na długo zapada w pamięć.
Co warto zobaczyć w okolicy Zagrody Pokazowej Żubrów?
Podczas wizyty w Międzyzdrojach warto zaplanować dłuższy pobyt w tej części Wolińskiego Parku Narodowego. W niewielkiej odległości od zagrody znajdują się inne atrakcje przyrodnicze – malownicze Jezioro Turkusowe oraz punkt widokowy Gosań, z którego rozciąga się spektakularny widok na Bałtyk. To najwyższy klif na polskim wybrzeżu, wznoszący się na wysokość 93 metrów nad poziom morza.
Będąc w tej części wyspy Wolin, nie można pominąć spaceru Kawczą Górą – trasa prowadzi przez las bukowy i oferuje piękne widoki na morze. Na szczególną uwagę zasługują też ścieżki edukacyjne Wolińskiego Parku Narodowego, które przybliżają bogactwo lokalnej przyrody. Z kolei w centrum Międzyzdrojów czeka słynna Aleja Gwiazd i najdłuższe molo nad polskim Bałtykiem.
Dla miłośników historii interesującym miejscem będzie Zagroda Pokazowa Słowian i Wikingów w Wolinie, gdzie można poznać życie codzienne wczesnośredniowiecznych mieszkańców tych terenów. Warto też wspiąć się na nową wieżę widokową w Wolinie, z której roztacza się panorama na Zalew Szczeciński i okoliczne tereny. Wieża ma wysokość 32 metrów i jest dostępna przez cały rok.
Rozważając zwiedzanie okolicy, warto uwzględnić atrakcje w Świnoujściu, położonym zaledwie 20 kilometrów od Międzyzdrojów. To najdalej wysunięte na zachód miasto w Polsce oferuje wiele ciekawych miejsc,w tym najwyższą latarnię morską nad Bałtykiem oraz zespół XIX-wiecznych fortyfikacji z popularnym Fortem Gerhard. Miasto jest także ważnym portem, a charakterystyczne promy łączące obie części Świnoujścia stanowią dodatkową atrakcję turystyczną.
